Θεματολογία ΠΕ

ΘΕΜΑΤΟΛΟΓΙΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΕ ,ΤΗΝ UNESCO ΚΑΙ ΤΟ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ

Υπενθυμίζουμε ότι τα κείμενα και της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της UNESCO για τις σύγχρονες κατευθύνσεις της εκπαίδευσης, αναφέρονται στον κρίσιμο ρόλο της στην διαμόρφωση της  έννοιας και του περιεχομένου της Αειφόρου Ανάπτυξης (η διευρυμένη έννοια του περιβάλλοντος που πέρα από το αναντικατάστατο οικολογικό απόθεμα, σε μία συνολική θεώρηση οποιουδήποτε θέματος, περιλαμβάνει και το κοινωνικό, οικονομικό και πολιτιστικό απόθεμα).

Σύμφωνα με την UNESCO, τα έτη 2005-2014 έχουν οριστεί ως η «Δεκαετία της εκπαίδευσης για την Αειφόρο Ανάπτυξη». Σύμφωνα και με τη 106553/Γ7/13-10-2006 «Το πλαίσιο Αναφοράς της εκπαίδευσης για τη Αειφορία και οι Σχολικές δραστηριότητες»,  το έτος 2014 είναι αφιερωμένο στους Ενεργούς πολίτες.

Στο πλαίσιο αυτό η διευρυμένη έννοια του περιβάλλοντος, ως φυσικής δεξαμενής αλλά και πεδίου κάθε ανθρώπινης δραστηριότητας (πόλεις, κτήρια, μουσεία, πάρκα, οργανωμένοι χώροι άθλησης και τέχνης, κοινωνικές ομάδες κλπ),  οι ολιστικές αντιλήψεις για την Υγεία (όχι ως απουσία ασθένειας αλλά ως συνολική ποιότητα ζωής με πολλαπλές παραμέτρους) και βέβαια ο Πολιτισμός,  λειτουργούν ως αλληλένδετα πεδία μελέτης  και δράσεων.

Ενδεικτικές ιστοσελίδες για θέματα βασικών αρχών και περιεχομένου της εκπαίδευσης για την αειφόρο ανάπτυξη:

Η Διακήρυξη της Χιλιετίας : http://www.unric.org/el/human-rights-greek

Ιστοσελίδα της UNESCO για την εκπαίδευση για την Αειφόρο ανάπτυξη  www.unesco.org/

Στην θεματολογία της ΠΕ  συμπεριλαμβάνει:

Αειφόρο Σχολείο - Αυλή σχολείου

Οι  πηγές ενέργειας στο σχολείο και  η συμπεριφορά της σχολικής κοινότητας  για εξοικονόμηση ενέργειας , Πρωτοβουλίες για την αναβάθμιση της  ποιότητας των σχέσεων των μελών της σχολικής κοινότητας και του περιβάλλοντος  στο σχολείο, Η σήμανση για την καθαριότητα, Η φροντίδα και η ευθύνη  για την αυλή και την αίθουσα, …Οραματίζομαι το σχολείο του μέλλοντος… κ.α.

Αειφόρος κατοικία

Σχεδιασμός κτηρίων, οικισμών, πόλεων μέσα στη φέρουσα ικανότητα του πλανήτη, Βιοκλιματική αρχιτεκτονική, Ασφάλεια & επικινδυνότητα υλικών π.χ. επίπλων, ελαιοχρωμάτων, κλπ.

Ενεργειακό ζήτημα -Οικολογικό / Ενεργειακό αποτύπωμα στο σχολείο και στο σπίτι

Οι καθημερινές μας μετακινήσεις, Οι μεταφορές, Οι εναλλακτικές μορφές ενέργειας για θέρμανση-ψύξη, Τι ξοδεύουμε για ενέργεια ,  κλπ.

Τοπικό  Περιβάλλον : τοσπίτι, το σχολείο , η κοινότητα

Γνωριμία με το τοπικό οικοσύστημα, Η διαχείριση απορριμμάτων στη πόλη που ζω, Η προσωπική και συλλογική ευθύνη της διατήρησης του  πράσινου  στο άμεσο περιβάλλον, Οι δραστηριότητες  και καθημερινές συνήθειες που επηρεάζουν την  φέρουσα ικανότητα σε άλση, δάση, παραλίες,  κλπ.

Ελεύθεροι χώροι: Αξιοποίηση – Διαμόρφωση - Προστασία

Παιδικές Χαρές - Χώροι άθλησης – ψυχαγωγίας, Καταλληλότητα των χώρων ως προς την καθαριότητα, τα υλικά, την φροντίδα, την εθελοντική προσφορά στον έλεγχο και τη  διατήρησή τους, Υιοθετώ και προστατεύω ένα άλσος, μία παραλία του τόπου μου.

Διατήρηση και προστασία αστικού και περιαστικού πρασίνου

Αλλαγή χρήσεων γης (Αστυφιλία και ανεργία, Οικολογική επιβάρυνση, Η σημασία του κτηματολογίου στην διαχείριση των χρήσεων γης).

Βιοτεχνολογικές Εφαρμογές και Περιβάλλον

Γενετικά Τροποποιημένοι Οργανισμοί (ΓΤΟ) : Παραγωγή τροφής από γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς (Υβρίδια, Άγριες ποικιλίες φυτών, Γενετικά τροποποιημένα φυτά, Επιπτώσεις των ΓΤΟ στο περιβάλλον, την υγεία, την οικονομία, την κοινωνία), Παραδοσιακές τοπικές καλλιέργειες και η σχέση τους  με την τοπική οικονομία και το περιβάλλον.

Διαχείριση Φυσικών Πόρων

• Εντατικές μορφές εκμετάλλευσης φυσικών πόρων
• Δάση, Αποδάσωση, διάβρωση εδαφών
• Υδάτινοι Πόροι
  • Γεωργία, Κτηνοτροφία, Υπερεκμετάλλευση – η σχέση οικονομίας και προστασίας του τοπικού περιβάλλοντος,  Ανάδειξη τοπικών παραδειγματικών χρήσεων γης  οικονομικής κλίμακας με σεβασμό στα περιβάλλον

Η έννοια της Διατήρησης του Φυσικού Περιβάλλοντος

• Οικοσυστήματα : Δομή και λειτουργία χερσαίων και υδατικών οικοσυστημάτων
• Βιοποικιλότητα: Απειλούμενα είδη – προστατευόμενες περιοχές

Η έννοια της Υποβάθμισης του Περιβάλλοντος

• Ατμόσφαιρα - Ρύπανση του αέρα φαινόμενο θερμοκηπίου, Τρύπα όζοντος
• Ρύπανση υδάτων
• Ρύπανση εδαφών
• Ραδιενεργός ρύπανση
• Απόβλητα και  Διαχείριση των απορριμμάτων

Περιβαλλοντικοί Κίνδυνοι

• Κλιματικές Αλλαγές
• Φυσικές καταστροφές και ανθρώπινη παρέμβαση
• Περιβάλλον και πόλεμος

Χώρος, Οργάνωση και Χρήση

• Αστικά περιβάλλοντα: Αστική ανάπτυξη, χρήσεις, αστικό και περιαστικό πράσινο, Οδικά δίκτυα, Ηχητική ρύπανση, Περιβάλλον σχολικών και εσωτερικών χώρων
• Οικιστική ανάπτυξη, Δημόσιος χώρος και περιβάλλον
• Φυσικό Περιβάλλον, Σχεδιασμός του διαθέσιμου χώρου, Αγροτική ανάπτυξη, Τουρισμός,  Εναλλακτικός και οικολογικός τουρισμός, Υιοθεσίες περιοχών
• Περιβάλλον και Μνημεία, Αρχαιολογικοί χώροι και ιστορικοί τόποι
• Τοπίο και κατοίκηση, Υποβάθμιση του τοπίου

• Γεωλογικά μνημεία και μνημεία της φύσης

Ανθρωπογενές Περιβάλλον – Παράμετροι & Υποβάθμιση

• Περιβάλλον και Επικοινωνία: Μονοπάτια- φυσικές διαδρομές, Μεταφορές, συγκοινωνίες
• Περιβάλλον και Ιστορία: Τοπική ιστορία, Ιστορία μετακινήσεων, Φυσική ιστορία, Ιστορία πόλεων και αγροτικών εγκαταστάσεων, Φυσικά Στοιχεία: Μυθολογία, Λαογραφία
• Το Περιβάλλον ως πηγή έμπνευσης και πεδίο διαλόγου: Περιβάλλον και Τέχνη
• Το περιβάλλον ως έκθεμα: Μουσεία φυσικών επιστημών και τεχνολογίας, φυσικής ιστορίας, Συλλογές εκθέματα, Περιβαλλοντικά στοιχεία σε συλλογές, Μόνιμες και περιοδικές εκθέσεις μουσειακών οργανισμών
• Το περιβάλλον ως αφήγηση: Η φύση και τα περιβαλλοντικά ζητήματα στη λογοτεχνία
• Περιβάλλον, Αντιλήψεις και Ιδέες:
• Φύση και Θρησκεία
• Περιβαλλοντική Ηθική
• Δημοκρατία, Περιβαλλοντικές δράσεις και περιβαλλοντική συνείδηση
• Καταναλωτισμός και Περιβάλλον

• Το Περιβάλλον ως πεδίο συνάντησης των πολιτισμών – Διαπολιτισμικές Αναφορές

Ποιότητα Ζωής

• Καταλληλότητα-επικινδυνότητα υλικών και κατασκευών
• Ασφάλεια στο σχολείο και στο σπίτι σε σχέση με τα αντικείμενα
• Υλικά φιλικά προς το περιβάλλον-Τρόποι προφύλαξης
• Βιομηχανική ρύπανση –Γεωργική ρύπανση
• Βαρέα μέταλλα - Εντομοκτόνα - Φυτοφάρμακα - Βιοσυσσώρευση
• Ηλιακή ακτινοβολία.  Ηλεκτρομαγνητικές  ακτινοβολίες
• Ηχορύπανση - Ένταση ήχου - Χάρτης θορύβου
• Κρυμμένη ρύπανση: Άρρωστα κτίρια - Ρύπανση εσωτερικών χώρων:  συστήματα καύσης, κάπνισμα, κατασκευαστικά  υλικά, ραδιενεργό ραδόνιο, υλικά καθαριότητας.